De koppelmotoren die eerder gemaakt waren waren helemaal geïnstalleerd maar werkten niet naar verwachting. Het is de bedoeling dat, nadat de motor het gewicht omhoog heeft gedraaid, de opwindtrommel rustig terugdraait tot het op één van de twee pallen rust . Dan moet de veer het kettingwiel van de koppeling trekken. Dat laatste werkte niet. Nu is er gekozen voor een motor met een lichter lopende vertragingskast en alles werkt naar behoren. De regelcomputer is geplaatst. Deze ontvangt vanuit Frankfurt het juiste tijdsignaal. De tijd dat het uurwerk stil staat om gelijk gezet te worden met de slingervanger wordt gebruikt om het gewicht met de motor omhoog te draaien.

De nieuwe opwindmotor

De uurwerkregelcomputer. De antenne rechtsboven ontvangt het tijdsignaal vanuit Frankfurt.

Op het filmpje loopt het uurwerk normaal. De slingervanger zet het uurwerk stil. De opwindmotor draait het gewicht omhoog. De motor stopt en de opwindtrommel zakt terug tot één van de twee pallen. Dan stopt het kettingwiel en het schiet terug zodat de as vrij kan draaien. Als de atoomkloktijd gelijk loopt met de wijzers van de toren zakt de slingervanger en het uurwerk loopt weer.

Het uurwerk wordt automatisch opgewonden en op tijd gezet. Hiervoor zijn veel kabels en schakelaars nodig. De gewichten worden met een elektromotor omhoog getrokken. Deze motor is met de opwindas verbonden door een ketting. Zodra het gewicht boven is moet de motor stoppen en moet de opwindas weer vrij kunnen draaien. Als het gewicht beneden is moet de motor weer aangezet worden. Op de foto staan de eindschakelaars van de gewichten. Zodra een gewicht de staaf omhoog drukt wordt de schakelaar op uit gezet en de motor stopt. Het gewicht zakt weer vanzelf door het lopen van het uurwerk.

Eindschakelaars voor de uurwerkgewichten.

Torenuurwerken lopen eigenlijk nooit precies genoeg. Temperatuurverschillen in de toren veroorzaken afwijkingen. Om toch een precieze tijdsaanduiding op de wijzerplaten te krijgen is de meest gebruikte oplossing de slingervanger. Het uurwerk wordt ongeveer 20 seconden per uur  te snel afgesteld en eens per uur komt de slingervanger in actie. Deze houdt de slinger vast en  het uurwerk staat stil tot dat de tijd weer gelijk loopt.

De slingervanger houdt de slinger van het uurwerk net zo lang tegen tot dat de tijd weer precies gelijk loopt

Het uurwerk bepaalt wanneer de speeltrommel draait. Ieder half uur geeft het uurwerk een signaal via de stangen naar de speeltrommel. De speeltrommel draait één keer lang ( heel uur) en één keer kort (half uur). Na het hele uur geeft de speeltrommel signaal terug via de onderste grijze stang dat de uurslagen kunnen beginnen. Als dit niet is aangezet doet het uurwerk dat zelf. Op het uurwerk zit een stang die nooit gebruikt is maar waarschijnlijk gediend heeft om op het half uur een slag op de luidklok te geven.

Filmpje op youtube

Rode pijl: De pal die het uurslag mechaniek aanstuurt.
Gele pijl: Deze grijze pal is waarschijnlijk om op het half uur één slag op de luidklok te geven

Het rad bij de pijlen draait een keer per uur. De twee nokken bij de rode pijlen geven het signaal aan de speeltrommel. De nok bij de gele pijl activeert het slagmechanisme.

1. gewicht slagmechanisme uurwerk.
2. Gewicht uurwerk.
3. Gewicht speeltrommel.
4. Stang, aangedreven door uurwerk draait 1 keer per uur, drijft de wijzers aan.
5. Kabeltje bedient de hamer van de luidklok.
6. Touw richting katrol boven speeltrommel.

Nu alle onderdelen van het uurwerk zijn gemonteerd moet het worden afgesteld. Vooral het nieuw gegoten kroonwiel moest nog worden aangepast. Na een hele dag pielen kwamen we tot de ontdekking dat een as door eerdere slijtage de vereerde kant werd opgedrukt. Toen het rondsel was omgedraaid was het probleem opgelost. Als het uurwerk loopt draait het grote tandwiel een keer per uur geheel rond. Hierop zijn bij het installeren van de speeltrommel pennen aangebracht die de speeltrommel latten beginnen.

Heel kort filmpje….het uurwerk loopt voor het eerst weer

Dit tandwiel draait één keer per uur. De pennen geven het signaal aan de speeltrommel om te gaan draaien.