Lanceerschakelaar

De speeltrommel draait langzaam. De “noten” die op de trommel zijn gemonteerd lopen tegen een “lichter”. Deze “lichter” is met een draad verbonden met een schakelaar. Zodra de “noot” voorbij de “lichter” is valt deze terug. Op dat moment wordt de schakelaar geactiveerd en slaat de hamer op de klok. Het filmpje laat dit in proefopstelling zien.
Boven iedere “lichter” , 40 stuks, zit een schakelaar.

Vroeger liepen er staaldraden van de speeltrommel recht omhoog naar de klokken. Dat is een afstand van ongeveer 20 meter. Op een warme dag is zo’n draad zomaar 20 mm langer dan op een koude winterdag. Vandaar dat de speeltrommel eigenlijk nooit echt goed gewerkt heeft.Zie uitleg speeltrommel

Werk aan de nieuwe hamers

De speeltrommel bedient schakelaars die de elektromagneten aansturen die bovenin de toren de hamers op de klokken laten vallen. Dit moet allemaal zo gebeuren dat de hamer, na het raken van de klok, direct weer van de klok af gaat. Als de hamer op de klok blijft hangen  slaat de klank dood. Helaas staan de filmpjes een kwartslag verkeerd maar ze zijn daarom niet minder duidelijk.

De proefopstelling voor de nieuwe hamers.

De proefopstelling voor de nieuwe hamers. Op de achtergrond staan de gezwarte onderdelen van het uurwerk.(zie vorige bericht)

 

 

Onderdelen uurwerk zwarten

In tegenstelling tot de speeltrommel wordt het middeleeuwse torenuurwerk wordt gezwart. De speeltrommel is een paar eeuwen jonger en was en wordt blauw geschilderd met gele accenten. Het zwarten gaat met een mengsel van lijnolie, terpentijn en roet uit de schoorsteen van de werkplaats. Op de foto’s liggen de onderdelen te drogen.
SpeeltrommelMiddelstum3juni02 SpeeltrommelMiddelstum3juni05 SpeeltrommelMiddelstum3juni04 SpeeltrommelMiddelstum3juni03 SpeeltrommelMiddelstum3juni01

Koppelmotoren

Het middeleeuwse uurwerk wordt uitgerust met twee elektromotoren om de gewichten omhoog te trekken. Met een vertragingskast, om het toerental van de motoren terug te brengen, zijn de motoren met kettingen gekoppeld aan de opwindassen van het uurwerk en het slagwerk. De elektromagneet drukt het kettingwiel naar achteren om te koppelen en zodra de magneet geen spanning meer heeft drukt de veer het kettingwiel weer naar de vrijstand. Het kettingwiel moet natuurlijk vrij kunnen draaien als het gewicht langzaam naar beneden zakt om uurwerk te laten werken.

De motoren om de gewichten van het uurwerk automatisch omhoog te draaien.

De motoren om de gewichten van het uurwerk automatisch omhoog te draaien.