Beiaardier Jeroen Heijungs uit Amersfoort verzorgde op zondagmiddag 23 juni het eerste zomerconcert in de serie van de Commissie Hemonybeiaard Middelstum. Hij had zich grondig voorbereid. Maar liefst twee maal had hij de reis ondernomen om het Hemonycarillon goed onder de knie te krijgen. Van de vele bespelingen die hij – sinds het succesvolle examen vorig jaar – heeft verzorgd, beschouwde hij dit concert als het mooiste uitstapje van dit jaar. Voor veel beiaardiers is de unieke Hemonybeiaard te Middelstum een van de leukste uitdagingen om te bespelen. Dat speelplezier was onmiskenbaar te horen in een programma dat voornamelijk bestond uit oude muziek, met daarin een duidelijke voorkeur voor de passacaglia (ook wel chaconna genaamd). Deze vorm leent zich namelijk goed voor de beiaard. Een eenvoudig basthema wordt steeds in het pedaal (dus met de voeten) herhaald, waarop met de handen tal van variaties worden gespeeld. Alles werd met overtuiging en een fijnzinnig toucher gespeeld. Het programma was zeer zorgvuldig uitgezocht met componisten waar je nog nooit van had gehoord. Zo kom je erachter dat er oneindig veel mooie oude muziek geschreven is, die zich goed laat bewerken voor de beiaard. Het concert eindigde met een zwierig salonmuziekje van de Nederlandse accordeonist Coen van Orsouw. Even waanden we ons in Frankrijk. Een kleine twintigtal luisteraars genoot van het fijnzinnige concert, evenals van het mooie weer en de koffie met koek. In de Hippolytuskerk was op hetzelfde moment een koor aan het zingen, dat beet elkaar gelukkig niet. Sommige koorliefhebbers pikten onderweg nog wat beiaardklanken mee en andersom kon je in de luistertuin zo nu en dan een hemelse klank uit de kerk horen. Kunst kan gelukkig veel verdragen.

De Brabantse beiaardier Rosemarie Seuntiëns verzorgde het slotconcert op de Hemonybeiaard te Middelstum en ze deed dat met verve! De vorige keer dat ze speelde vond ze het een spannende ervaring, want de Middelstumer beiaard wijkt nogal af van de standaard instrumenten die een beiaardier normaliter bespeelt, maar deze keer voelde ze zich direct helemaal thuis op het instrument. Met het bekende ‘Te Deum’ van Marc Antoine Charpentier (beter bekend als de Eurovisie-tune) opende ze het concert dat helemaal in het teken stond van muziek uit diverse Europese landen. Van Frankrijk reisden we via Vlaanderen (muziek van de Antwerpse beiaardier Matthias van den Gheyn) naar Polen, Engeland en Duitsland. Van Johann Caspar Kerll speelde ze de beroemde Passacaglia in d, en dat deed ze zeer virtuoos. Mooi was ook dat in de herhaling steeds een ander timbre, een ander karakter klonk, zoals je dat op een uitvoering op klavecimbel of orgel makkelijk kunt doen op een ander klavier, maar hier deed ze het puur op techniek, dus met een andere aanslag. Het slotstuk (een ‘In Memoriam’ van een Litouwse componist) was erg verstild en per ongeluk viel de uurslag er net in, maar dat gaf een heel mooi effect omdat het exact dezelfde toonsoort was, waarin ze net speelde. Het was windstil in het park en de beiaard klonk heel warm en klankrijk, dat is toch iedere keer per weersituatie anders, maar deze keer was het wel heel aangenaam om naar te luisteren. Mede door haar trefzekere en doelgerichte aanpak. Helaas waren er weinig luisteraars, maar de mensen die er waren hebben er van genoten.

Verslag door Henk Veldman

Beiaardier Maurits Bunt had er duidelijk zin in. Met een kersvers diploma op zak (geslaagd met het predikaat ‘excellent’, want cijfers geven doen ze tegenwoordig niet meer) besteeg hij de toren van de Hippolytuskerk om daar zijn debuut te maken als professioneel beiaardier.
Als vaste bespeler van de Martinibeiaard te Groningen heeft hij de nodige ervaring met de schoonheid van een Hemonybeiaard, maar collega-beiaardiers hadden hem al voorpret gegeven dat de beiaard van Middelstum zonder twijfel de allermooiste Hemony van het land is, de meest gaaf bewaarde, dus zat hij te popelen om het instrument te gaan bespelen. Slechts een minuutje had hij nodig om voorafgaand aan het concert vertrouwd te raken met het instrument. Hij begon zijn concert heel verstandig met een improvisatie. Die kun je immers zelf inrichten, maar al snel werd duidelijk dat hij het instrument toen al helemaal in zijn zak had. Hij opende met een fraaie improvisatie in ‘stylus phantasticus’ (Bach, Buxtehude, Van Noordt kwamen voorbij). Fraaie toccata’s, fuga’s, zangrijke canzones, alles gelardeerd met mooie versieringen en arpeggio’s. Kortom: zo improviseer je op een 17de eeuws instrument. Ook in het literatuurspel, bewerkingen van 17de en 18de eeuwse klavierwerken, bewees hij zijn door en door muzikale aanpak. Met veel energie werd ook veel klank gemaakt en dat kan ook op dit instrument, mits je steeds maar vanuit de losse pols de klepels tegen de klokken aan gooit, dan slaat de klank nooit dood. Eén kritische kanttekening van een kritische luisteraar: af en toe iets meer rust in de afronding van een frase, misschien iets meer spelen met de stilte tussen de regels door. Zeker als je met zoveel plezier en energie speelt, dan maakt een mooie adem het feest compleet. En het was een feest om te luisteren naar Maurits Bunt. Een speler die we zeker vaker zullen horen. Een aanwinst voor de Groninger beiaardcultuur!
Het publiek liet het helaas een beetje afweten, misschien is de zaterdagavond ook nog niet zo vertrouwd of is het tijdstip gewoon te vroeg, maar de luisteraars die er waren genoten met volle teugen. Ook van de lekkere koffie en de cake’s van Harm en Anneke Bos, dan wel van de vele vlinders in het park.